Διαταραχές Άρθρωσης

Με τον όρο διαταραχές άρθρωσης αναφερόμαστε στις δυσκολίες που σχετίζονται με την παραγωγή των ήχων της ομιλίας (φωνήματα) που επιμένουν μετά το πέρας της φυσιολογικής ηλικίας κατάκτησης αυτών των φωνημάτων. Στην πιο απλή μορφή τους οι διαταραχές άρθρωσης εμφανίζονται ως μια αδυναμία παραγωγής των φωνημάτων χρησιμοποιώντας τα όργανα της άρθρωσης (χείλη, γλώσσα, δόντια, υπερώα κ.ά.).

Οι διαταραχές άρθρωσης μπορεί να οφείλονται σε προβλήματα στην δομή των οργάνων άρθρωσης όπως είναι ο κοντό χαλινός, κακή σύγκλιση δοντιών ή ελλείψεις δοντιών, σχιστίες, υπερτροφική γλώσσα κ.α.

Ακόμη, μπορεί να οφείλονται σε αδυναμία των μυών και νευρών που σχετίζονται με την άρθρωση ή σε μειωμένο έλεγχο τους π.χ. Αδυναμία γλώσσας ή μειωμένος έλεγχος γλώσσας, αδύναμα χείλη, παράλυση προσωπικού νεύρου, μειωμένη διάρκεια ή ένταση εκπνοής κ.α.

Έτσι πολύ συχνά συναντάμε παραλείψεις φωνημάτων ή και συλλαβών π.χ. /κότα/ – /κόα/, /καραμέλα/ – /καμέλα/, αντικατάσταση φωνημάτων με άλλα φωνήματα π.χ. /θέλω/ – /σέλω/, Αλλοιώσεις φωνημάτων π.χ. αντί /ρ/ το παιδί παράγει έναν ήχο που ακούγεται σαν /γι/, Απλοποιήσεις συμπλεγμάτων π.χ. /στρατός/ – /στατός/, /κρύο/ – /κύο/

Ο λογοθεραπευτής αρχικά πραγματοποιεί έναν στοματοπροσωπικό έλεγχο κατά τον οποίο εξετάζει τη λειτουργία των οργάνων της άρθρωσης, όπως είναι η σιαγόνα, τα χείλη, η γλώσσα, η υπερώα, κ.α. Έπειτα με ειδικές δοκιμασίες ελέγχει την άρθρωση για να εντοπιστούν οι δυσκολίες και αξιολογεί γενικά την επικοινωνία και της γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού.

Τέλος, με βάση την αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε, δημιουργείται ένα πρόγραμμα αποκατάστασης βασισμένο στις ανάγκες του κάθε παιδιού και αφού τεθούν οι στόχοι ξεκινά το πρόγραμμα αποκατάστασης.

Το παιδί μαθαίνει να παράγει τον σωστό ήχο αρχικά μεμονωμένα, έπειτα σε λέξεις, φράσεις, προτάσεις και τέλος στον αυθόρμητο λόγο του.

Η διάρκεια αποκατάστασης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.χ. η συνεργασία παιδιού-γονέων-λογοθεραπευτή, οι αντικειμενικές δυσκολίες του προβλήματος, τα κίνητρα της οικογένειας ή του παιδιού, η ηλικία και άλλα ατομικά χαρακτηριστικά του παιδιού κ.ά.